Życie Duchowe nr 106/2021 (Wiosna)

Pandemia trwa już ponad rok. Jak wykorzystaliśmy ten szczególny czas? Czy dostrzegliśmy w nim szansę? W wiosennym „Życiu Duchowym” pytamy o Eucharystię, o to, czy w pandemii (i poza nią) na tyle nas dotyka, byśmy i my dotknęli tego, co dla wielu jest nie do dotknięcia”… 

Numer otwiera artykuł Wacława Oszajcy SJ „Żarliwość aż do tańca”. Autor zwraca w nim uwagę na niebezpieczeństwo uprzedmiotowienia i sprywatyzowania Mszy. Zauważa, że „Eucharystia, która miała gromadzić «rozproszone dzieci Boże» […], w niektórych, wcale nierzadkich, przypadkach stała się mechanicznym, żeby nie powiedzieć magicznym, działaniem”. 

Maria Miduch w refleksji „«Todah» oznacza «dziękuję»” wymienia kilka kwestii, o których warto pamiętać, uczestnicząc we Mszy. Pisze między innymi, że biorąc udział w Eucharystii, „stajemy na uczcie, na którą zaprasza nas Bóg, musimy więc być świadomi, że tu będą się działy Boskie rzeczy”, a w takiej sytuacji „nasze pojmowanie rzeczywistości zmysłami jest niewystarczające”.

W kolejnym artykule Monika Białkowska, nawiązując do początków pandemii, w tym do ograniczeń w uczestniczeniu wiernych w Eucharystii, transmisji Mszy on-line oraz pojawienia się dyspens, zastanawia się, czy nieobecność w kościele na liturgii może mieć głębszy sens. Jak zauważa, kluczem w poszukiwaniu owego sensu staje się słowo „ofiara” – „ofiara z nieobecności”.

Zachętą do refleksji nad naszym uczestnictwem, ale też i odprawianiem Mszy jest artykuł Wojciecha Żmudzińskiego SJ pt. „Nie każda Komunia jest święta”. Próbując odpowiedzieć na pytanie, kiedy Komunia nie jest święta, już na wstępie autor podkreśla: „Aby Eucharystia była pełna oraz skuteczna, musi iść w parze z umywaniem innym nóg”. Daje przez to wyraźny sygnał, że „Komunia, która kończy się wraz ze słowami «idźcie, ofiara spełniona», jest dużym nieporozumieniem”.

Z kolei Marek Blaza SJ podejmuje refleksję o „dotkliwości” Mszy świętej, nie tylko odnosząc się do zmysłu dotyku, ale też zauważając, że „Msza święta może być, a nawet powinna być […] dotkliwa, czyli w jakiejś mierze dokuczliwa, niełatwa, drażniąca…”. O dotkliwych znakach Eucharystii, z którymi stykamy się na Mszy, i tej odprawianej w świątyniach, i tej on-line, pisze również Jacek Siepsiak SJ. Wątek dotyku – nie tylko we Mszy, ale także w liturgii w ogóle – uzupełnia tekst Adama Matrasa SJ pt. „Liturgia namacalna” oraz artykuł ks. Krzysztofa Porosły „Modli się cały człowiek!” o roli cielesności w liturgii. 

W numerze ponadto artykuły: Dariusza Piórkowskiego SJ „Pocieszanie tych, których trzeba dotknąć” o tym, co robić, by słowo głoszone przez księży dotykało serc słuchających go wiernych; Piotra Jabłońskiego SJ „Jak celebrować własne życie duchowe” w dobie pandemii oraz brata misjonarza kombonianina Tomasza Basińskiego MCCJ „W oczekiwaniu na Eucharystię” o Mszach w krajach misyjnych.

W dziale „Rozmowy duchowe” publikujemy między innymi wywiad z ks. Adamem Trzaską, kapelanem krakowskiego Hospicjum im. św. Łazarza, który opowiada o Eucharystiach odprawianych dla cierpiących, chorych i umierających. W „Duchowości Ćwiczeń” Tomasz Oleniacz SJ pisze o Mszy dotykającej św. Ignacego do łez, a w dziale „Pomódl się” propozycja ignacjańskiej medytacji wokół Ewangelii o spotkaniu ze Zmartwychwstałym uczniów idących do Emaus i Tomasza Apostoła.

We wstępie do numeru redaktor naczelny pisma – przywołując soborowe hasło o potrzebie powrotu do źródeł – podkreśla, że jeśli „chcemy godnie odpowiedzieć na wyzwania tego, co teraz przeżywamy, to potrzebujemy żywych, autentycznych źródeł do pojenia naszego ducha”. Czy za takie źródło uważamy Eucharystię? Wiosenny numer jest zachętą do refleksji nad tym właśnie pytaniem.