Marian Machura (1933–2016)

Wiek XX w historii Polski odznaczył się niezwykle ważnymi i wiekopomnymi wydarzeniami. Radość z tak długo wyczekiwanej wolności miała niebawem przerodzić się w strach, terror i okupację przez wrogie systemy totalitarne. Zmiany, jakie nastąpiły, dotknęły ogół społeczeństwa, w tym tkankę jego wiary, tj. funkcjonowania polskiego Kościoła. Po latach cierpień i ponurych doświadczeń wyszedł on zwycięski, umocniony wyborem kardynała Karola Wojtyły na Stolicę Piotrową. W takim też czasie przychodzi żyć i prowadzić działalność organiście, kompozytorowi, wychowawcy młodych pokoleń, animatorowi kultury, prekursorowi soborowej odnowy muzyki kościelnej, bohaterowi niniejszej rozprawy – Marianowi Machurze (1933-2016).

W pracy zastosowano metodę analizy źródeł (dokumentów i osobistych zapisków przeżyć bohatera) poszerzoną o umiejscowienie wyników badań na społecznej mapie procesów współistniejących (opracowania innych autorów).

Praca składa się z pięciu rozdziałów. W pierwszym przedstawiony został dom rodzinny Mariana Machury, czasy kształcenia oraz tynieckie życie prywatne, rozpoczęte małżeństwem z Panią Marią. W drugim prześledzona jest działalność Mariana Machury jako organisty opactwa tynieckiego, miłośnika chorału gregoriańskiego i propagatora muzyki ludowej. Trzeci rozdział podejmuje zagadnienie powstania i przebiegu międzynarodowego festiwalu Tynieckie Recitale Organowe, a zwłaszcza roli, jaką odegrał w nich (1972-2016) Marian Machura. Rozdział ten może stanowić również przyczynek do powstania monograficznego opracowania półwiecza istnienia Tynieckich Recitali Organowych. Czwarty rozdział pracy ogniskuje się w dydaktyczno – organizacyjnej działalności Mariana Machury oraz jego osiągnięć na tym polu. Ostatni rozdział jest przedstawieniem i skromnym opisem niezwykle cennego dziedzictwa materialnego tynieckiego organisty w świetle służby na rzecz Kościoła. Wszystkie one mają za zadanie konsekwentnie odpowiedzieć na postawione pytania o wkład Mariana Machury w historię kultury i muzyki kościelnej w Archidiecezji krakowskiej. Całość pracy uzupełnia aneks, w którym umieszczono: repertuar tynieckiego chóru Hosanna, Machurowe opracowania chorału gregoriańskiego, wykaz organistów biorących udział w Tynieckich Recitalach Organowych (1972-2016), kalendarium koncertowe tynieckiego Artysty, znaną na całym świecie Mszę Machury, spis autorskich harmonizacji organisty z Tyńca, spis zawartości śpiewnika (4 tomy) Ciebie Boże chwalimy oraz zdjęcia państwa Machurów z prywatnego archiwum.
Dominik Sprada, fragment Wstępu