Kamienie wracają nocą

Wspomnienia więźnia politycznego z okresu stalinowskiego skazanego w 1950 r. za przynależność do nielegalnej organizacji Młode Wojsko Polskie. Poruszające świadectwo losu młodego Polaka-patrioty w stalinowskich czasach pogardy. Krzysztof Czerwiński bez patosu, niezwykle rzeczowo, a nawet – kiedy to w ogóle możliwe – z humorem opisuje swoje doświadczenie młodocianego więźnia, ofi ary sadystycznego systemu prześladowań. Ten właśnie spokój narracji w zestawieniu z dramatyzmem opisywanej sytuacji jest jedną z wielkich wartości tej ważnej książki. To lektura dla dzisiejszych uczniów i dla tych, którzy jeszcze tamten czas pamiętają. Prof. Andrzej Nowak (UJ/PAN) Wspomnienia więzienne Krzysztofa Czerwińskiego, ucznia szkoły średniej w Staszowie, uwięzionego w związku z zaangażowaniem w działalność konspiracyjnej organizacji „Młode Wojsko Polskie”, są szczególnym świadectwem tamtych czasów. Warty podkreślenia jest realizm przekazu, z jakim Autor przedstawia swój pobyt w więzieniu w Strzelcach Opolskich (w tym zwłaszcza pracę w kamieniołomie tamtejszego obozu pracy) oraz areszcie Urzędu Bezpieczeństwa w Opolu. Obrazuje w nim w pełni realia życia codziennego młodego człowieka pozbawionego wolności w czasach stalinowskich. Ciekawym aneksem są także informacje o powrocie Autora do życia na wolności, w warunkach odbudowującego się ze zniszczeń wojennych dopiero w latach 50-tych małego miasteczka. Całość przenika dystans do rzeczywistości, w jakiej przyszło mu żyć, i humor, z jakim ją znosił. Bez zbędnego patosu.
Maria Konieczna, Tomasz Gołdyn pracownicy Oddziału Instytutu Pamięci Narodowej w Krakowie.