Czarna księga rewolucji francuskiej

W tym obszernym objętościowo dziele zebrano pięćdziesiąt artykułów najwybitniejszych autorów francuskich. Jest wśród nich Pierre Chaunu, znawca historii XVIII wieku, Stéphane Courtois, redaktor słynnej "Czarnej księgi komunizmu", Jan Tulard, znawca epoki napoleońskiej czy Reynald Secher, autor "Ludobójstwa francusko-francuskiego" w Wandei. Najbardziej znany z tej książki, i szeroko cytowany, jest esej „Od rewolucji francuskiej do rewolucji październikowej”, który pokazuje jak wiele przywódcy bolszewików zaczerpnęli z „doświadczenia francuskiego”.

"Rewolucję francuską przedstawiano z reguły jako prawowitą i godną chwały, jako święto braterstwa i dojrzałe dzieło „rozumu”, na które czekały wieki. Tymczasem wydarzenia, które sie na nią złożyły, stanowiły jeden z najbardziej krwawych rozdziałów historii, inaugurujacy tragiczna serię rewolucji i konfliktów, które naznaczyły historię Europy aż po połowę XX wieku. (…) Na pomysł wydania Czarnej księgi rewolucji francuskiej wpadliśmy w czasie rozmowy z jednym z autorów tego zbioru. Pomyśleliśmy o zebraniu prac najlepszych specjalistów w jednym dziele, które byłoby jednoczesnie „sumą” i „brewiarzem”. Suma „niedomówień historiografii rewolucyjnej”, zawierająca analizę najważniejszych wydarzeń, jednocześnie budujących i burzących oraz filozoficznym i politycznym brewiarzem, zawierającym portrety i poglądy przeciwników rewolucji, których perspektywa, bynajmniej nie archaiczna, bardzo przenikliwie pokazała charakter nadchodzących czasów totalitaryzmów i demokracji. Antologia ta wreszcie dokumentuje ślepą przemoc ideologii rewolucyjnej."  Renaud Escande OP